W poprzednim wpisie opisałem najważniejsze cechy nowej instytucji w polskim prawie – zarządu sukcesyjnego. Skoro znamy już podstawy, pora skupić się na kwestiach podatkowych 🙂

Nowa ustawa wprowadza bowiem nie tylko nową instytucję na gruncie prawa cywilnego, ale również nową kategorię podatnika, jakim jest „przedsiębiorstwo w spadku” (w skrócie PwS).

PwS jest jednostką organizacyjną nie posiadająca osobowości prawnej (podobnie jak np. spółka jawna, czy komandytowa). Dzięki temu PwS jest podatnikiem PIT, VAT, podatku tonażowego, akcyzowego i od gier.

PIT

PwS jest podatnikiem PIT, z tytułu dochodów osiąganych w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. W przypadku śmierci wspólnika spółki cywilnej, który ustanowił zarząd sukcesyjny, podatnikiem z tytułu udziału w tej spółce (również w ww. okresie) będzie przedsiębiorstwo w spadku, które  traktowane jest jak wspólnik spółki cywilnej.

Skoro jednak PwS jest podatnikiem i to PwS płaci podatki z tytułu uzyskanych dochodów, to może powstać problem z opodatkowaniem wypłat zysków PwS na rzecz jego właścicieli (spadkobierców). Na szczęście w przepisach przewidziano, że takie wypłaty z zysku PwS dokonywane na rzecz właścicieli są wyłączone z opodatkowania. W ten sposób unika się podwójnego opodatkowania – podatek dochodowy rozlicza PwS (a właściwie kierujący nim zarządca sukcesyjny), a przekazywane spadkobiercom zyski nie będą już drugi raz opodatkowywane.

Wszystkie przychody PwS uznaje się za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Są to przychody związane z działalnością prowadzoną przez to przedsiębiorstwo, w tym w formie spółki cywilnej. Zalicza się do nich również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wchodzących w skład PwS, niezależnie od tego kiedy zostały nabyte przez zmarłego przedsiębiorcę.

Co istotne, PwS kontynuuje rozliczenia podatkowe zmarłego przedsiębiorcy. Dotyczy to m.in kontynuacji amortyzacji środków trwałych (wg tych samych metod, z uwzględnieniem dotychczasowych odpisów) oraz konieczności stosowania ryczałtu, metody kasowej, czy podatku liniowego, jeżeli takie metody rozliczeń stosował przed śmiercią przedsiębiorca. Co ważne, dochód PwS osiągnięty w roku podatkowym może być obniżony o wysokość straty poniesionej i nieodliczonej przez zmarłego przedsiębiorcę.

Co istotne, powstanie PwS nie jest traktowane jako rozpoczęcie działalności gospodarczej. Jednakże na dzień otwarcia spadku PwS sporządza wykaz składników majątku. Z kolei wygaśnięcie zarządu sukcesyjnego jest równoznaczne z likwidacją działalności gospodarczej, co skutkuje  m.in. koniecznością sporządzenia remanentu likwidacyjnego.

VAT

Podobnie jak w przypadku PIT, PwS jest podatnikiem VAT w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. Co ważne, PwS uznaje się za podatnika kontynuującego prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego przedsiębiorcy. Dzięki temu śmierć właściciela nie skutkuje likwidacją firmy na potrzeby VAT – PwS zastępuje tutaj zmarłego przedsiębiorcę.

Kolejną ważna zmianą jest to, że w przypadku śmierci przedsiębiorcy naczelnik US wykreśla go z urzędu z rejestru podatników VAT. Dotychczas robił to następca prawny.

Aby umożliwić realizację zasady kontynuacji w podatku VAT, na przedsiębiorcę nałożono obowiązek powiadomienia naczelnika US o każdorazowym ustanowieniu zarządcy sukcesyjnego oraz o każdej zmianie w tym zakresie.

Co istotne, z chwilą wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, należy sporządzić remanent likwidacyjny i zapłacić tzw. VAT likwidacyjny za towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy na rzecz klientów PwS. Dotyczy to oczywiście wyłącznie tych towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do odliczenia VAT. W takim przypadku właściciele PwS mają 12 miesięcy na to, aby sprzedać towary objęte VAT likwidacyjnym bez podatku.

Jak widać, regulacje podatkowe dotyczące zarządu sukcesyjnego nie są zbyt skomplikowane. Naczelną zasada tych przepisów jest kontynuacja rozliczeń podatkowych zmarłego przedsiębiorcy.

Kategorie: O podatkach

0 komentarzy

Dodaj komentarz

Avatar placeholder

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *