W jednym z poprzednich wpisów wskazałem skutki podatkowe sprzedaży lub dzierżawy przedsiębiorstwa. Często jednak, szczególnie w niewielkich firmach rodzinnych, do przekazania firmy dochodzi nieodpłatnie.
Podobnie jak przy sprzedaży, firmę jako pewną zorganizowaną całość (wraz z nieruchomościami, towarami, środkami trwałymi, pracownikami, nazwą, logiem itp.) można podarować, zawierając umowę darowizny przedsiębiorstwa.
Trzeba mieć jednak na względzie skutki podatkowe takiej transakcji 🙂
VAT
Darowizna przedsiębiorstwa nie jest opodatkowana VAT ani PCC.
Co istotne, darczyńca nie musi korygować VAT naliczonego przy zakupie towarów lub usług wchodzących w skład przedsiębiorstwa. W takim przypadku obdarowany kontynuuje rozliczenia VAT związane z przedsiębiorstwem, i to na obdarowanego przechodzi obowiązek ewentualnej korekty.
Trzeba także pamiętać o tym, że darowizna firmy zwykle oznacza zamknięcie działalności przez darczyńcę. W takim wypadku konieczne jest sporządzenie remanentu likwidacyjnego na potrzeby VAT.
Podatek od spadków i darowizn
Darowizna przedsiębiorstwa jest opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn. Jego wysokość jest zależna od grupy podatkowej, do której należy obdarowany. Grupy natomiast wyznacza stopień pokrewieństwa między stronami umowy darowizny.
Co istotne, jeżeli sukcesor firmy stanowi najbliższą rodzinę przedsiębiorcy, możliwe jest skorzystanie z całkowitego zwolnienia z podatku, niezależnie od wartości przedsiębiorstwa. Dotyczy to darowizny firmy na rzecz małżonka, zstępnych (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępnych (np. matka, ojciec, dziadkowie), rodzeństwa, pasierba, ojczyma, macochy. W celu skorzystania ze zwolnienia, konieczne jest zawiadomienie o darowiźnie Naczelnika Urzędu Skarbowego, na formularzu SD-Z2.
Podatek dochodowy
Darowizna firmy nie powoduje powstania przychodu podatkowego u żadnej ze stron.
Jeżeli darowizna przedsiębiorstwa skutkuje zamknięciem działalności przez darczyńcę, konieczne będzie sporządzenie przez niego wykazu składników majątku na potrzeby PIT.
Trzeba także pamiętać o tym, że towary handlowe i materiały otrzymane w formie darowizny nie stanowią kosztu uzyskania przychodu po stronie obdarowanego. Wynika to z faktu, że zostały one nabyte nieodpłatnie.
Wartość początkową środków trwałych obdarowany ustala jako wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny określa tę wartość w niższej wysokości.
Przy darowiźnie przedsiębiorstwa najważniejsza jest jednak dobrze przygotowana umowa darowizny.
2 komentarze
Dawid · 26 stycznia, 2021 o 10:37 am
12. [Przychody]
1. Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:
1) otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;
2) wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie;
Kamil Wielewicki · 3 lutego, 2021 o 10:39 am
Panie Dawidzie,
mogę tylko zgadywać, co miał Pan na myśli, więc odpowiem w równie zagadkowy sposób 🙂 :
Art. 2. [Wyłączenia przedmiotowe]
1. Przepisów ustawy nie stosuje się do:
3) przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn;